Europa heeft de ambitie om in 2050 een klimaatneutraal en circulair continent te zijn. Dat biedt grote uitdagingen voor de arbeidsmarkt, want wie gaan al die zonnepanelen op de daken leggen en de warmtepompen en windmolens installeren? Alleen al in Nederland hebben we een dreigend tekort van 40 duizend technici. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, gaat in gesprek met Roland Pechtold, CEO van GroenLeven, over hoe we dit kunnen oplossen. “De banen in de techniek zijn de banen van de toekomst, dat moeten jongeren beseffen.”
Hoe groot is het probleem?
“In de techniek hebben we nu 150.000 medewerkers en een tekort van 20.000. Dat zal de komende jaren verdubbelen,” zegt Terpstra. “Maar ik vind niet dat we moeten spreken in termen van bedreigingen. Er ligt juist een gigantisch perspectief.” Baanzekerheid gegarandeerd als je de techniek in gaat. Dát wil hij graag verkondigen.
Pechtold van GroenLeven ziet het als kans. “Wij zijn in Europa op het gebied van duurzame energie het slechtste jongetje van de klas. Voordeel is dat onze groei groter zal zijn, want in 2050 moeten alle EU landen bij hetzelfde eind zijn.” Hij merkt dat veel jongeren bij GroenLeven willen werken vanuit de intrinsieke motivatie om iets met duurzaamheid te doen. Maar bij installateurs wil dat nog niet lukken: ze komen, op één ploeg uit Friesland na, allemaal uit Oost-Europa.
Stoppen met hoog- en laag opgeleid
Een belangrijke oorzaak van het tekort is dat er te weinig Nederlandse jongeren voor het techniekonderwijs kiezen. Het zou helpen als we stoppen met de hiërarchische benamingen als hoog- en laagopgeleid, vindt Terpstra. Een fundamentele fout. “Daarmee bevestig je de hiërarchie, en dat is een gruwel.”
Arbeidsmarktgerelateerd bekostigen
Tersptra voegt daaraan toe dat het onderwijs op een andere manier moeten worden bekostigd. “We leiden nog steeds teveel jonge mensen op voor beroepen die er niet meer zullen zijn. Ze willen manager worden en achter het bureau zitten, stromen daarom door van middelbaar- naar hoger beroepsonderwijs, terwijl de beroepen in de financiële sector opdrogen. Dat is mij een doorn in het oog.”
Daarom pleit Terpstra ervoor om een student meer geld te laten betalen voor een studie met een minder goed arbeidsmarktperspectief. Zoals bij de studie Koreaans, een populaire studie, maar de baankans is nihil. “Ik zou willen dat zo’n studie duurder is. Noem het arbeidsmarktgerelateerd bekostigen.” Dat krijgt in Den Haag weinig steun, omdat het de keuzevrijheid inperkt. De politiek durft zich er niet aan te branden.
leefbaar
Bovendien zijn technische beroepen pandemie-bestendig én recessieproof. Door de coronacrisis staan de zorg en het onderwijs weer in de schijnwerpers. Beiden willen daar de techniek ook aan toevoegen, want daarmee houden we onze planeet leefbaar. Pechtold: “De energietransitie moet doorgaan en de techniek staat niet stil. Bronnen van groene energie moeten gerealiseerd worden en met corona-veiligheidsvoorschriften kan dit gewoon doorgaan.” Als het aan Terpstra en Pechtold ligt, klappen we straks ook voor onze technici.
Vanuit de branche wordt al het één en ander in gang gezet om meer mensen te werven. De overheid kan helpen om het verder aan te jagen. “De uitdaging van de energietransitie is zo groot, die kunnen we alleen aan met én technici uit Nederland én technici uit Europa,” zegt Pechtold. “Laten we proberen om dit optimaal te faciliteren, zodat we de energietransitie kunnen versnellen. Klimaatverandering staat namelijk niet stil.”
(bron: duurzaambedrijfsleven.nl)