Bij sollicitaties zijn een goed uiterlijk en zelfvertrouwen belangrijker dan opleiding, afkomst, leeftijd of geslacht. Dat blijkt uit vandaag gepubliceerd onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Zo hebben aantrekkelijke mensen 20 procent meer kans uitgenodigd te worden voor een sollicitatiegesprek. Voor mensen met een relatief lelijk uiterlijk is het negatieve effect groter. Zij hebben meer dan twee keer zo weinig kans.
DOORSLAGGEVENDE FACTOR
Bij dienstverlende beroepen op een laag niveau is uiterlijk en zelfvertrouwen zelfs de meest doorslaggevende factor. Voor hoge beroepen is het even belangrijk als werkervaring en opleiding.
Ook mensen met lichamelijke beperkingen hebben een beduidend kleinere kans op een baan, zowel voor beroepen in het hoge als in het lage segment. Vooral voor mensen die moeite hebben met spreken dalen de kansen op de arbeidsmarkt. Zij hebben ongeveer drie keer zo weinig kans op een baan.
BEOORDELING UITERLIJK
Het SCP onderzocht in ‘de week van het verschil’ de sociale gevolgen van fysieke verschillen.
Daarvoor beoordeelde een panel van honderdnegenentwintig mensen vijfentwintig portretfoto’s van mannen en vrouwen, waarbij de overvraagden rekening moesten houden met leeftijd, geslacht en etniciteit.
De respondenten gaven een oordeel over het uiterlijk van de persoon op de foto, variërend van ‘zeer knap of aantrekkelijk voor leeftijd, geslacht en etniciteit’, ‘knapper dan gemiddeld’, ‘gemiddeld uiterlijk’, ‘minder knap’ en ‘lelijk’.
KANS OP EEN BAAN
In het tweede gedeelte van het onderzoek werden zestienhonderd respondenten gevraagd wie zij wel of niet voor een baan als medewerker van een kantoorboekhandel of consultancykantoor zouden kiezen. De portretfoto’s waren voorzien van fictieve naam, leeftijd, opleidingsniveau en werkervaring.
Daaruit bleek dat vooral aantrekkelijke mensen meer kans hebben op een baan. Het SCP heeft wel een verklaring voor deze uitkomsten.
Vermoedelijk speelt (positieve en negatieve) discriminatie op uiterlijk en zelfvertrouwen een rol bij de selectie van mensen, omdat ‘knappe’ en zelfverzekerde werknemers eerder worden gezien als capabel en coöperatief.
VERGROTEN ARBEIDSKANSEN
Het SCP concludeert dat de overheid de laatste decennia veel heeft geïnvesteerd om de arbeidskansen van mensen te vergroten. Met als meest recente voorbeeld het voorstel Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten.
Het idee hierachter is dat dit soort maatregelen leiden tot meer kans op de arbeidsmarkt, terwijl dit onderzoek juist laat zien dat zelfvertrouwen en uiterlijk minstens even belangrijk zijn dan opleiding en werkervaring.
GROOTSTE TABOES
Meer aandacht en bewustwording voor een verzorgd en fit uiterlijk zijn volgens het rapport belangrijk, het SCP ziet hierin niet gelijk een rol voor de overheid weggelegd. Vooral omdat dit onderwerp op de werkvloer nog met veel taboe’s is omgegeven.
Werken aan het verhogen van esthetisch kapitaal door bijvoorbeeld het verbeteren van de presentatie begint langzaam bespreekbaar te worden op het werk. Toch is het not done om collega’s te corrigeren of te adviseren over hun uiterlijk en kleding.
Bron: NRC.nl