Randstad en Adecco, twee van de grootste Nederlandse uitzendbureaus, overtreden op verschillende punten de privacywetgeving van hun uitzendkrachten. Dat concludeert het College bescherming persoonsgegevens (CBP) in een donderdag gepubliceerd rapport. Volgens het CBP gaan de uitzenders slordig om met kopieën van identiteitsbewijzen en medische gegevens van uitzendkrachten.
De uitzenders menen dat de wet achterhaald is, maar volgens het CBP overtreden de bureaus de Wet bescherming persoonsgegevens op diverse punten. Randstad registreerde onder meer medische gegevens en het dragen van hoofddoekjes. Adecco stuurt paspoortkopieën illegaal naar opdrachtgevers, wat tot misbruik kan leiden. Beide bedrijven leggen de identiteitsbewijzen van werknemers bovendien in een te vroeg stadium vast, en bewaren hun gegevens veel langer dan geoorloofd is.
Identiteitsfraude
Het CBP vindt het onnodig kopiëren en bewaren van identiteitsbewijzen riskant, omdat het onder meer identiteitsfraude in de hand kan werken. Met een paspoortkopie in de hand kan een ander die identiteit aannemen, en daar allerlei rechten mee claimen. ‘Het is dan haast niet te bewijzen dat jij dat niet bent’, zegt voorzitter Jacob Kohnstamm van het CBP.
De uitzendbureaus registreren de identiteitsgegevens al na de intake-gesprekken en niet, zoals het hoort, pas nadat er werk is gevonden bij een opdrachtgever. Omdat op het identiteitsbewijs ook rasgegevens zoals foto en nationaliteit staan, is het in theorie mogelijk om daarop te selecteren.
Dragen van hoofddoekjes
Uit een steekproef bleek dat Randstad in twaalf gevallen het dragen van hoofddoekjes registreerde. Volgens een woordvoerder van Randstad was dat een uitzondering, niet de regel. Inmiddels zijn alle vestigingen daarmee gestopt, aldus de woordvoerder, en zijn de interne controles aangescherpt.
Intercedenten noteerden incidenteel ook medische gegevens, zoals de reden voor een ziekmelding, in het systeem. Het daarvoor beschikbare ‘open veld’ is inmiddels verwijderd, zegt Randstad.
‘Hoe weten wij dat ze niet frauderen?’
Maar het vroegtijdig registreren van de identiteitsbewijzen is minder makkelijk te veranderen, zeggen de uitzendbureaus. Zodra een uitzendkracht bij een bedrijf gaat werken, is het bureau voor de Wet op loonbelasting verplicht een kopie van het identiteitsbewijs in de administratie vast te leggen. ‘Het is onwerkbaar om dat op dat moment snel voor elkaar te krijgen’, zegt de woordvoerder van Randstad. ‘Het CBP zegt: laat de werknemers hun kopie dan maar uploaden. Maar hoe weten wij dan zeker dat ze niet frauderen? Daarom leggen we het al vast bij het bemiddelingsgesprek, zodat we zeker weten dat de kandidaat mag werken in Nederland. We zitten in een spagaat tussen twee wetten.’
Directeur Jurriën Koops van uitzendbrancheorganisatie ABU vindt de privacy-regels achterhaald. Volgens hem zijn ze gemaakt voor een reguliere arbeidsmarkt, waarin mensen rustig gingen solliciteren, met het bedrijf gingen praten en dan hun formulieren inleverden. ‘Zo werkt het niet meer, met flexwerkers. Wij bemiddelen elke dag zo’n tweeduizend uitzendkrachten. We moeten niet alleen zorgvuldig zijn richting de werknemer, maar ook richting de opdrachtgever. Die moet snel en zeker weten wat voor vlees hij in de kuip heeft.’
Flextoets
De branche is met het ministerie in gesprek over een zogeheten flextoets, waarmee wetgeving wordt getoetst op moderne, flexibele arbeidsrelaties.
Kohnstamm zegt dat de overtredingen misschien formaliteiten lijken, maar dat er belangrijke maatschappelijke principes achter zitten. ‘Door de crisis is de arbeidsmarkt gespannen. Uitzendkrachten zijn sowieso al afhankelijk van uitzendbureaus. Die moeten zich in dat spanningsveld eens te meer aan de Wet bescherming persoonsgegevens houden.’
http://www.volkskrant.nl/economie/uitzendbureaus-schenden-rechten-van-hun-klanten~a3794112/